(binhthuan.gov.vn) Pháp luật hiện hành về ban hành văn bản quy phạm pháp luật (VBQPPL) không quy định khái niệm “văn bản quy định chi tiết”. Tuy nhiên, Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật năm 2015 (Luật năm 2015) được sửa đổi, bổ sung một số điều năm 2020 có một số quy định liên quan như quy định các trường hợp cần giao quy định chi tiết, yêu cầu về nội dung, thời hạn ban hành, hiệu lực của văn bản quy định chi tiết… Cụ thể, tại khoản 1 Điều 11 Luật năm 2015 quy định “Văn bản quy phạm pháp luật phải được quy định cụ thể để khi có hiệu lực thì thi hành được ngay. Trong trường hợp văn bản có điều, khoản, điểm mà nội dung liên quan đến quy trình, quy chuẩn kỹ thuật và có những nội dung khác cần quy định chi tiết thì ngay tại điều, khoản, điểm đó có thể giao cho cơ quan nhà nước có thẩm quyền quy định chi tiết. Văn bản quy định chi tiết chỉ được quy định nội dung được giao và không được quy định lặp lại nội dung của văn bản được quy định chi tiết”. Như vậy, “văn bản chi tiết” là VBQPPL quy định cụ thể các nội dung được giao trong VBQPPL của cơ quan nhà nước cấp trên. Việc giao ban hành văn bản quy định chi tiết phải được quy định ngay tại điều, khoản, điểm của VBQPPL, trong đó nêu rõ cơ quan được ban hành văn bản quy định chi tiết và nội dung giao quy định chi tiết (nội dung liên quan đến quy trình, quy chuẩn kỹ thuật và những nội dung khác) phải cụ thể.

Ngay sau khi Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội ban hành Luật, Pháp lệnh, Nghị quyết thì Bộ Tư pháp và các bộ, ngành có liên quan tiến hành rà soát các nội dung giao cho địa phương quy định chi tiết thi hành Luật, Pháp lệnh. Kể từ khi Luật năm 2015 có hiệu lực (01/7/2016 đến 30/6/2022), Bộ Tư pháp đã có 03 công văn thông báo về các nội dung giao chính quyền địa phương quy định chi tiết Luật, Pháp lệnh. Sau khi có thông báo thì UBND cấp tỉnh giao Sở Tư pháp chủ trì, tham mưu cho tỉnh trong việc ban hành văn bản quy định chi tiết, theo dõi, đôn đốc và báo cáo Bộ Tư pháp về tiến độ xây dựng văn bản quy định chi tiết thi hành Luật, Pháp lệnh. Qua đó, Sở Tư pháp đã tổ chức cuộc họp và tổng hợp danh mục trình UBND tỉnh xem xét, quyết định. Cơ quan được giao chủ trì soạn thảo văn bản quy định chi tiết có trách nhiệm: Báo cáo tình hình, tiến độ xây dựng văn bản quy định chi tiết, chậm nhất ngày 23 hàng tháng gửi thông tin về tình hình, tiến độ và những vấn đề phát sinh (nếu có) trong quá trình soạn dự thảo quyết định về Sở Tư pháp để theo dõi, tổng hợp báo cáo Chủ tịch UBND tỉnh và Bộ Tư pháp; cơ quan chủ trì soạn thảo tuân thủ nghiêm quy trình xây dựng VBQPPL; cơ quan được giao chủ trì soạn thảo phải khẩn trương xây dựng trình UBND tỉnh ban hành để có hiệu lực cùng thời điểm có hiệu lực của văn bản hoặc điều, khoản, điểm được quy định chi tiết.

Việc giao quy định chi tiết thi hành Luật, Pháp lệnh, Nghị quyết tương đối rõ ràng, việc quản lý, đôn đốc việc ban hành văn bản quy định chi tiết của Bộ Tư pháp thực hiện tương đối hiệu quả, tạo điều kiện thuận lợi cho địa phương trong triển khai thực hiện, đồng thời cũng bảo đảm tính thống nhất trong việc ban hành văn bản quy định chi tiết ở tất cả các địa phương. Sau mỗi kỳ họp Quốc hội, Bộ Tư pháp sẽ gửi công văn thông báo cho chính quyền địa phương về các nội dung Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội giao cho địa phương quy định chi tiết thi hành luật, pháp lệnh và thường xuyên theo dõi, đôn đốc việc ban hành văn bản quy định chi tiết của chính quyền địa phương. Thực tế cho thấy, việc bảo đảm công khai, minh bạch trong xây dựng văn bản quy định chi tiết thi hành Luật, Pháp lệnh của chính quyền địa phương được thực hiện tương đối tốt từ khâu thông báo về danh mục văn bản quy định chi tiết đến khâu phân công, soạn thảo và báo cáo tiến độ xây dựng văn bản quy định chi tiết. Phần lớn các văn bản của chính quyền địa phương quy định chi tiết thi hành Luật, Pháp lệnh bảo đảm tuân thủ quy trình xây dựng và ban hành văn bản quy định chi tiết. Tuy nhiên thời điểm ban hành văn bản quy định chi tiết thi hành Luật, Pháp lệnh của chính quyền địa phương còn chậm do thời điểm Hội đồng nhân dân họp một năm 02 kỳ nên không bảo đảm văn bản quy định chi tiết được ban hành để có hiệu lực đồng thời với văn bản được giao quy định chi tiết. Đa phần các địa phương tuân thủ quy trình xây dựng và ban hành văn bản quy định chi tiết, đăng tải văn bản quy định chi tiết trên cổng thông tin điện tử của tỉnh, bảo đảm việc lấy ý kiến đối tượng chịu sự tác động trực tiếp của văn bản quy định chi tiết, tuân thủ thời hạn ban hành văn bản quy định chi tiết thi hành Luật, Pháp lệnh./.

Hải Lam Phương